بخریم یا بفروشیم؟

  اول این‌که، یک تفاوت بسیار مهم بین یک معامله‌گر حرفه‌ای و یک معامله‌گر آماتور وجود دارد، معامله‌گر حرفه‌ای خرید‌های پلکانی را از کف قیمت انجام می‌دهد و وقتی وارد سود شد به مرور دست به فروش‌‌های پله‌ای زده و خروج از سهم را با رسیدن قیمت به نقاط مقاومتی به ماندن ترجیح می‌دهد.

اما معامله‌گر آماتور هر چقدر قیمت بالاتر می‌رود بیشتر می‌خرد و رویای کسب سود او را وارد جریانات پرریسکی می‌کند. فرض کنید قیمت یک سهم 350تومان و هدف رسیدن به 700تومان است؛ با تحلیلگری روی حمایت اول، اولین خرید را می‌کند اما با عبور قیمت از یک سقف مهم یا یک نقطه مقاومتی مهم خرید بعدی را انجام می‌دهد و سر‌انجام با رسیدن به مقاومت‌های بعدی که مهم باشند، فروش سهم را آغاز می‌کند.

معامله‌گر آماتور دقیقا برعکس عمل می‌کند و در کف قیمت دست به خرید نمی‌زند چون نگران است که نکند قیمت بیشتر افت کند، لذا وقتی سهم به اولین مقاومت رسید، می‌خرد و متوجه می‌شود که سهم را در جای خوب و مناسبی خریده است. اما همین‌طور که قیمت بالاتر و بالاتر می‌رود و به مقاومت‌های اساسی و مهم می‌رسد معامله‌گر آماتور خرید خود را سنگین‌تر می‌کند و در آخر شاید تک سهم شود! حالا که سهم به سقف خود رسیده و معامله‌گر حرفه‌ای از سهم خارج شده، معامله‌گر آماتور که خرید اول را در جای خوب و خرید‌های بعد را در سقف انجام داده، به امید جمع‌‌آوری صف فروش، تعدیل مثبت و تقسیم سود و شایعات دیگر، ریزش قیمت‌ها را به نظاره می‌نشیند...

دوم این‌که، هیچ معامله‌گری نمی‌تواند در کف قیمتی وارد سهم شود و در سقف خارج شود،پس نباید سعی کنید همگام با بازار پیش بروید و سعی نکنید از بازار جلوتر باشید و سعی نکنید از خرد جمعی و نظرات دیگر معامله‌گران حرفه‌ای بهتر عمل کنید بلکه کافی است شما هم مانند دیگر معامله‌گران حرفه‌ای همچون بازار معامله کنید و در روند آن بمانید. ممکن است گروهی حرکت مثبتی را آغاز کنند اما باید بدانید که در میانه راه وارد شدن هم قوانین خاص خودش را دارد.این قوانین اینگونه است که اولا بیش از 10 درصد از آن سهم را نخرید و ثانیا حد ضرر نزدیک و معتبری باید وجود داشته باشد تا شما را تضمین کند.فرض کنید سهمی در قیمت 1050تومان نسبت قیمت به درآمد P/E 4/3 دارد و به لحاظ تکنیکال هم در محدوده 1000-980 تومان یک حمایت دارد؛ حال آن‌که سیگنال خرید در قیمت 880 تومان صادر شده و شما نمودار سهم را پس از مخابره سیگنال خرید دیده‌اید. بهترین کاری که شما می‌توانید در این موقعیت انجام دهید، این است که وارد سهم شوید زیرا مرز روانی هزار تومانی و حمایت تکنیکال دارد لذا با در نظر گرفتن محدوده 975 تومان به پایین آن با نسبت قیمت به درآمد (P/E)4 به شما می‌گوید که این سهم به سختی می‌تواند به زیر قیمت 975 تومان بازگردد! به هر حال باید در نظر بگیرید که وقتی در بازار دست به معامله می‌زنید، اگر حد معقول و منطقی در نزدیکی معامله شما وجود داشته باشد می‌توانید وارد معامله شوید حتی اگر سهم موردنظر در میانه راه رشد باشد.

سوم این‌که؛ وقتی از سهم‌های لیدر بازار نمی‌خرید و یک دفعه می‌بینید حرکت صعودی آن‌ها شروع شد، نباید ناامید شوید و تصور کنید که فرصت از دست رفته و ناچارید در گروه‌های دیگر به معامله بپردازید؛ این تصور کاملا اشتباه است. تجربه نشان داده برخی دوستان بورس‌باز که در پرتفوی خود سهام پتروشیمی نداشتند، وقتی شاهد رشد قیمت و صعود نمادهای این گروه بودند برای کاهش فشار روانی این موضوع برخودشان سراغ سهم‌هایی می‌روند که بازار هیچ تمایلی به آن‌ها از خود نشان نمی‌دهد و سعی می‌کنند با فرضیه‌سازی این‌طور وانمود کنند که گروه‌های پیشرو بازار به زودی متوقف می‌شوند و این‌طور استدلال می‌کنند که رشد آن‌ها حبابی بوده و بی‌دلیل رشد کرده‌اند اما سهمی که دوستان مدنظر قرار داده و وارد آن شده‌اند، به زودی رشد قابل توجه و چشمگیری را تجربه می‌کند! این تفکر هم کاملا اشتباه و محکوم به شکست است. بهتر است سعی کنید از چنین اقداماتی به‌ویژه در این روزها خودداری کنید و جوگیر نشوید.

چهارم‌ این‌که؛ ممکن است بسیاری از ما به طور کلی معامله‌گران حرفه‌ای باشیم اما در برخی موارد آماتورگونه رفتار و معامله کنیم. درست است که این روزها بورس در حال رکوردشکنی‌های تاریخی در شاخص‌ها و رشد قیمت‌ها و ارزش بازار است و سقف‌ها و قله‌ها را یکی پس از دیگری رد و فتح می‌کند و همچنین پرواضح است که شاخص 30هزار واحدی، روزی برای ما رویایی بیش نبود و اکنون شاخص بیش از هشت‌هزار واحد بالاتر از آن است اما حداقل کاری که می‌توانیم بکنیم این است که به امید سود بیشتر شروع به خرید نکنیم زیرا اگر معامله‌گری بر اساس تحلیل شخصی خودش، وضعیت کنونی را موقعیت فروش تشخیص نمی‌دهد باید حداقل این را هم در نظر بگیرد که فرصت‌های فعلی بازار فرصت خرید نیست بلکه در حال حاضر سهامدارانی که از قبل سهام موردنظرشان را خریده‌اند می‌توانند با تعیین حد ضرر معقول و نزدیک، حفظ سهام کنند. تجربه نشان داده که خرید کردن در این قیمت‌ها پراسترس و پرریسک خواهد بود!

و در پایان به سوالی بپردازیم که این روزها فعالان بازار و بورس‌بازان با آن کلنجار می‌روند و دست به گریبانند و آن این‌که «آیا قیمت‌ها به سقف رسیده است؟» در پاسخ باید گفت که در حال حاضر نسبت قیمت به درآمد P/E سهم‌ها بسیار جذاب است و به لحاظ تحلیل بنیادی هم می‌توان گفت که در ابتدای راه رشد بورس قرار داریم اما به طور قطع باید گفت موقعیت فعلی، موقعیت مناسبی برای خرید نیست و هرچند بازهم شاهد رشد قیمت سهام شرکت‌ها باشیم؛ چون حد ضرر نزدیکی نمی‌توان برای آن‌ها تعیین کرد، اقدام به خرید و ورود به سهم کار درست و معقولی نیست اما نگهداری سهام با دید سرمایه‌گذاری بلندمدت می‌تواند حرکت صحیح و در واقع بهترین حرکت در جهت فعالیت‌ سهامداری باشد.

این نکته را هم باید در نظر گرفت که تشخیص اصلاح قیمت بازار در حال حاضر بسیار مشکل است و بعید است کسی بتواند با قطعیت در این‌باره نظری بدهد و توصیه آخر این‌که به استراتژی پایبند باشید، نقدینگی خود را بیشتر کنید، نسبت به شناسایی سود مناسب اقدام کنید و برخی سهم‌های پرپتانسیل را با دید سهامداری یعنی سرمایه‌گذاری بلندمدت نگهداری کنید تا اگر بازار رشد دیگری داشت، از قافله عقب نمانید و سود خوبی به جیب بزنید...
مرجع: روزنامه بهار-۲۸/۱۰/۱۳۹۱